3.3.12

Niquea, Carme, Andrea e Paula andan en tempos de María Castaña

Niquea Outeiral Galiano (2º ESO B)
Paula Sanmartín Freitas (2º ESO C)
Andrea Magariños Prieto (2º ESO C)
Carmen Castro García (2º ESO B)
preséntannos o seu traballo de investigación sobre a lendaria figura de MARÍA CASTAÑA.


Elas van presentar este pequeno ensaio ao concurso 
organizado polo CEIP Celso Emilio Ferreiro que ten como tema central a historia do noso país (certame do que o curso pasado xa foron gañadoras, 3º premio)

En tempos de María Castaña



A pena dos cabaleiros.

Buscando aquí e alá soubemos da Pena dos Catro Cabaleiros, a máis de 1.100 metros de altura. Está entre os concellos de Pobra de Brollón, Folgoso do Caurel, Incio e Samos. Pódese ver desde o alto toda a Terra de Lemos e a Serra do Courel. É moi abondosa a vexetación e hai moitos animais que non se acostuman ver nas zonas máis poboadas; xabarís e corzos. Segundo puidemos ler, na Pena dos Catro Cabaleiros reuníanse os nobres de Pobra de Brollón, Folgoso do Courel, Incio e Samos antigamente.
Serra do Courel
pero non todos eran nobres: a maior parte da poboación de Galicia era campesiña, xunto con artesáns e mariñeiros. Na parroquia de Cereixa, había tamén gandeiros que tiñan unha ou dúas vacas e algunhas ovellas.
Había tempo que houbera una epidemia de peste e a xente andaba polos camiños rezando e pedindo a Deus que se apiadase dela, que non era merecedora daquel castigo. En moitas aldeas a xente morría e cada vez estaban máis abandonadas as leiras. María Castaña perdeu a súa nai naquela epidemia e agora volvía outra vez a peste e outra vez a xente estaba triste e preocupada polas consecuencias que se adiviñaban. Hoxe dicimos “en tempos de María Castaña” cando nos referimos a unha época moi antiga, fai moito tempo…

Don Pedro, o bispo de Lugo, non tiña piedade, pois os impostos aos que tiña dereito esixíallos aos campesiños aínda que estes fosen pobres e estivesen tristes ao ter perdido a familiares por culpa da peste. A paisaxe da Pobra de Brollón e a da aldea de Cereixa mesmo parecía que cambiara; os días de sol non parecían que fosen de sol; os días de festa non parecían que fosen de festa. Polas noites María Castaña non durmía pensando en que habería que facer algo. Os cabaleiros daquelas terras non colaboraban, pero tamén estaban contra Don Pedro, o bispo de Lugo, porque ambicionaban as súas riquezas.
Unha mañá, moi cedo, María Castaña chamou á porta dunha veciña para dicirlle que quería falar con ela. Edelina, que era como se chamaba a súa veciña, quedou espantada co que oíu: María quería levar ata o Castro dos Cabaleiros a todos os veciños que quixesen loitar contra o bispo, armados con chuzos e fouces, con paos e forcas. Chamaron o marido de Edelina e a un sobriño chamado Bertomé. Este avisou a un amigo seu chamado Lope e este a outros, mozos e mozas, homes e algunhas mulleres, animadas pola valentía de María Castaña.
Algúns choraban porque crían que aquilo non ía acabar ben; outros rezaban, outros dicían malas palabras alporizados como estaban. Cansos de pagar impostos, de ter desgrazas, de non recibir compaixón de ninguén.

María Castaña ía diante, con Edelina e Bertomé. Os demais, uns centos, seguían polo camiño real, pasando por aldeas e parando para que se lles unise máis xente. Ás comarcas veciñas chegara a noticia e saían máis campesiños, mozas e mozos para unirse a María Castaña, que con decisión mandaba parar cando conviña e marchar cando o consideraba necesario. Así botaron varios días ata chegar á cidade de Lugo. Pero nas portas da cidade había soldados mandados polo bispo, avisado por algúns veciños que lle servían.

Houbo unha grande pelexa, morreron moitos, pero outros foron quen de escapar e esconderse. O día seguinte volveron a reunirse preto da cidade, nunha carballeira onde María Castaña lles citara en caso de ter que dar volta. Alí decidiron enviar un mensaxeiro ao bispo para explicarlle as súas queixas. Dous mozos e un home vello chegaron a Lugo e pediron permiso para falar co bispo, quen lles fixo agardar case dúas horas. Ao cabo, o bispo díxolles que actuaba en nome de Deus, que non se lle podía desobedecer porque el era a autoridade, que a recibira do rei. Prometeu, non embargante, ter en conta as queixas dos veciños.

Casa antiga no Brollón




Pazo do Bispo en Lugo




De volta, María Castaña e os demais, varios centos, escoitaron os emisarios. Non estaban ledos, pero sabían que tiñan unha forza que podería dar resultados. Estaban seguros de que o que lles pasaba era unha inxustiza e decidiron continuar camiño para convencer aos veciños doutras aldeas. A grande revolta estábase preparando; María Castaña tiña a convición de que conseguirían algo e soñaba con que na súa aldea se volvese a ver o sol, volvese a haber festas. Un día espertou e estábana esperando: eran uns soldados que a viñan deter para levala ante a xustiza. O soño de María esvaeceuse, pero recollémolo nós, que temos aprendida a lección. Unha muller, nun tempo onde mandaban os homes, soubo deixarnos un exemplo que non esqueceremos, aínda que sexa dos “tempos de María Castaña”.

28.2.12

PREPARANDO O ENCONTRO EN BARCELONA



Esta mañá comezamos a preparar a posta en común de lecturas para a vindeira xuntanza que nos mes de abril teremos en Barcelona cos compañeiros do proxecto ARCE, "En el país de Alicia".
En concreto estivemos reflexionando sobre as preguntas que levaremos á reunión refaridas á triloxía de "Los juegos del hambre".
Coinciden todos os alumnos en que a historia é unha mistura de literatura fantástica, novela romántica e reallity show que trancorre nun país do futuro que relacionan cun Estados Unidos (polo do Capitolio, os distritos-estado...); neste último aspecto estaría relacionada coas novelas de ciencia -ficción polos avances tecnolóxicos (as naves que van e ben, o control dos tributos por cámaras, etc.).
Relacionan tamén a historia co mito do Minotauro ao que en Creta se outorgaba a morte dos xoves do xeito en que nesta novela se ofrece a loita e morte dos tributos á sociedade. 
A acción desencadéase según eles por unha combinación de feitos e sensacións: Fame, medo, afán de poder ou protagonismo e como non o amor.
Posúen unha organización dos personaxes moi clara, os protagonistas son os principais pero comentamos outros que lles parecen moi ben perfilados na obra como o borracho (secundario), aquí quedamos, na próxima sesión comezaremos falando dos valores humanos nos personaxes secundarios.
Ata a seguinte visita.